Bài 8: Quy luật Menden: Quy luật phân li
I. Phương pháp nghiên cứu di truyền học của Menden
1. Đối tượng nghiên cứu: Đậu Hà Lan (2n = 14)
- + Dễ trồng, dễ kiếm
- + Có vòng đời ngắn
- + Có nhiều cặp tính trạng tương phản dễ nghiên cứu (7 cặp)
- + Cây tự thụ phấn nên khi tiến hành lai có thể cho chúng giao phấn theo mục đích của mình.
- 2. Phương pháp phân tích cơ thể lai.
- - Tạo các dòng thuần chủng có kiểu hình tương phản
- -Lai các dòng thuần chủng khác biệt với nhau bởi 1 hoặc nhiều tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở đời F1, F2, F3.
- - Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai sau đó đưa ra giải thuyết để giải thích kết quả.
- - Tiến hành thí nghiệm chứng minh giả thuyết khoa học.
II. Hình thành học thuyết khoa học
1. Nội dung giả thuyết
- Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định. Trong tế bào nhân tố di truyền không trộn lẫn nhau.
- Bố (mẹ) di truyền cho con (qua giao tử thông qua quá trình giảm phân) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.
- Khi thụ tinh, các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.
2. Nội dung định luật
Mỗi tính trạng do một cặp alen quy định, một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các alen tồn tại trong tế bào một cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa alen kia.
- Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định. Trong tế bào nhân tố di truyền không trộn lẫn nhau.
- Bố (mẹ) di truyền cho con (qua giao tử thông qua quá trình giảm phân) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.
- Khi thụ tinh, các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.
2. Nội dung định luật
Mỗi tính trạng do một cặp alen quy định, một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các alen tồn tại trong tế bào một cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa alen kia.
III. Cơ sở tế bào học của qui luật phân li
- Trong tế bào sinh dưỡng, các NST luôn tồn tại thành từng cặp tương đồng và chứa các cặp alen tương ứng. Khi giảm phân tạo giao tử, mỗi NST trong từng cặp tương đồng phân li đồng đều về các giao tử dẫn đến sự phân li của các alen tương ứng và sự tổ hợp của chúng qua thụ tinh dẫn đến sự phân li và tổ hợp của cặp alen tương ứng.